Średniowiecze – ramy czasowe

Średniowiecze – czas trwania

Średniowiecze było jedną z najdłuższych epok w dziejach kultury, ale z całą pewnością nie można go nazwać okresem jednorodnym. Wyróżniamy trzy fazy średniowiecza:

• wczesną, czyli początek średniowiecza (V–X w.),
• dojrzałe średniowiecze (XII i XIII w.),
• schyłek, czyli koniec średniowiecza (XIV–XV w.).

Wybrane wydarzenia średniowiecza na świecie

Najważniejsze daty średniowiecza na świecie

• 476 – umowny początek średniowiecza; upadek cesarstwa zachodniorzymskiego – ostatni cesarz Romulus Augustulus został obalony przez germańskiego wodza Odoakera; z resztek cesarstwa Odoaker utworzył swoje państwo będące pod zwierzchnością Bizancjum
• 632 – początki ekspansji islamu po śmierci proroka Mahometa
• 756 – założenie państwa kościelnego
• 793 – początek ekspansji wikingów
• 800 – koronacja Karola Wielkiego, króla Franków, na cesarza rzymskiego – odnowienie cesarstwa zachodniego
• 843 – traktat w Verdun – kształtują się państwa: Francja, Niemcy i Włochy
• 962 – koronacja króla Niemiec Ottona I na cesarza
• 1000 – wyprawa wikingów do Ameryki Północnej
• 1054 – schizma wschodnia – rozłam chrześcijaństwa na zachodnie i wschodnie
• 1096–1099 – I wyprawa krzyżowa (krucjata) – cel: zdobycie Jerozolimy i uwolnienie Ziemi Świętej spod wpływu islamu; jako jedyna z licznych wypraw zakończyła się sukcesem
• 1147–1291 – kolejne krucjaty
• 1204 – zdobycie Konstantynopola przez krzyżowców
• 1271–1295 – podróż Marca Polo z Wenecji do Chin
• 1337–1453 – wojna stuletnia między Anglią a Francją
• 1347–1350 – wielka epidemia dżumy w Europie
• 1378–1417 – podział w Kościele rzymskim – wielu kandydatów na papieski tron
• 1453 – jedna z dat wyznaczających koniec średniowiecza; zdobycie Konstantynopola przez Turków – upadek Bizancjum (cesarstwa wschodniego)
• 1452–1455 – wydrukowanie Biblii przez Jana Gutenberga
• 1492 – odkrycie Ameryki przez Krzysztofa Kolumba

Wybrane wydarzenia średniowiecza w Polsce

Najważniejsze daty średniowiecza w Polsce

• 800–950 – początek państwa Polan
• 850 – początek państwa Wiślan
• 966 – chrzest Mieszka I
• 991 – dokument Dagome iudex, w którym Mieszko I oddał swoje państwo w opiekę papieżowi (chciał się uwolnić spod wpływów niemieckich)
• 997 – męczeńska śmierć św. Wojciecha z rąk pogan na terenie Prus
• 1000 – zjazd w Gnieźnie – wizyta cesarza Niemiec Ottona III, który chciał pozyskać poparcie księcia Bolesława dla idei utworzenia cesarstwa złożonego z prowincji: Galii, Italii, Germanii i Słowiańszczyzny (każda miałaby swojego króla); Bolesław otrzymał od cesarza diadem oraz kopię włóczni św. Maurycego, zgodził się też na utworzenie wielkiego cesarstwa
• 1025 – koronacja pierwszego króla Polski Bolesława Chrobrego
• 1138 – podział Polski na dzielnice – statut Bolesława Krzywoustego
• 1320 – zjednoczenie Polski po rozbiciu dzielnicowym – koronacja Władysława Łokietka
• 1364 – założenie Akademii Krakowskiej
• 1386 – koronacja Władysława Jagiełły na króla Polski
• 1410 – bitwa z Krzyżakami pod Grunwaldem

Wybrane osiągnięcia średniowiecza