
Warto stosować je na co dzień.
Co to jest mnemotechnika?
5 kroków do mnemotechniki – zanim poznacie techniki zapamiętywania…
-
wyobraźnia – jeśli uczycie się, czytając w kółko ten sam tekst, nauka zajmuje wam dużo czasu, a efekty nie są zadowalające. Dodajcie do tekstu obraz (wyobraźcie sobie to, o czym czytacie), a pobudzicie do pracy prawą półkulę i zapamiętacie bez porównania więcej;
-
akcja – jest przeciwieństwem nudy; z tego właśnie powodu obrazy, które będziecie tworzyć w wyobraźni, powinny być jak filmy akcji; uczcie się w ten sposób historii (wyobrażenie bitwy pod Grunwaldem nie powinno być trudne), ale także chemii (zobaczcie atomy poszczególnych pierwiastków jako kolorowe kulki wchodzące ze sobą w różne reakcje i tworzące różne związki) i innych przedmiotów;
-
emocje – jeśli coś naprawdę przeżywacie, zapamiętujecie to łatwiej i na długo; dodajcie do swoich wyobrażeń zabawną lub straszną sytuację;
-
to, co was dotyczy – pamięć z łatwością przyswaja te wiadomości, które z jakichś powodów są dla nas ważne. Podczas zapamiętywania powinniście opierać się na waszych własnych skojarzeniach i doświadczeniach;
-
oryginalność – to, co niezwykłe i nadzwyczajne, łatwiej zapada w pamięć, dlatego zawsze twórzcie obrazy zaskakujące i nowe.
Pałac pamięci albo rzymski pokój, czyli od czego się zaczęło
Mnemotechnika – przykłady na dobry początek
1. Łańcuchowa metoda zapamiętywania sprawdza się, gdy trzeba zapamiętać listę słów (pojęcia z określonej dziedziny, zwierzęta chronione w Polsce itp.). Ze wspomnianych wyrazów należy ułożyć (wyobrazić sobie) spójną historyjkę, najlepiej zabawną i „nie z tej ziemi”, dzięki czemu słowa zamienione w obrazy zostaną zapamiętane.
2. Haki pamięciowe to metoda polegające na stworzeniu systemu cyfr skojarzonych z rysunkami, które graficznie je przypominają, na przykład 1 to laska, 2 to łabędź, 3 to jaskółka w locie, 4 to krzesło, 5 to konik morski itd. Opracujcie swój zestaw cyfr i rysunków i korzystajcie z niego, ucząc się dat. Na przykład rok wybuchu powstania kościuszkowskiego (1794) możecie zapamiętać dzięki takiemu obrazowi: laska (1) postanowiła popływać w morzu, położyła się więc na falach i zaprosiła kosę (7), by z ostrzem na sztorc udawała maszt, wiatr dmuchnął w żagiel (9) aż zachybotało się krzesło (4), na którym razem siedzieli Bartosz Głowacki i Tadeusz Kościuszko, Głowacki okazał się silniejszy i wepchnął Kościuszkę do wody.
3. Wariantem haków są rymowanki liczbowe, które zamiast rysunków wykorzystują rymy: jeden-eden, dwa-łza, trzy-lwy itd.
4. Z kolei główny system pamięciowy polega na przyporządkowaniu cyfrom odpowiednich spółgłosek:
-
0 – s, z: z jest pierwszą literą słowa „zero”,
-
1 – t, d: te i d maja pionową kreskę jak 1,
-
2 – n: n ma dwie pionowe kreski,
-
3 – m: m ma trzy pionowe kreski,
-
4 – r: r dominuje w słowie „cztery”,
-
5 – l: L to rzymska liczba 50,
-
6 – j: pisane przypomina 6,
-
7 – k, g: litera k składa się z dwóch siódemek, a litera g to jej dźwięczny odpowiednik,
-
8 – f, w: pisane f przypomina ósemkę,
-
9 – p, b: przypominają odwróconą dziewiątkę.
Następny krok to stworzenie słów, które będą zastępować liczby (na początku do 100 , potem nawet do 1000). Weźmy na przykład rok odkrycia ameryki przez Kolumba – 1492. Liczbę 14 (litery d lub t oraz r) może obrazować słowo tor, a liczbę 92 (p lub b oraz n) słowo bon. Teraz wyobraźcie sobie, że przechodząc przez tory tramwajowe w drodze do szkoły, znaleźliście bon do ulubionego sklepu. Możecie za niego kupić, co tylko chcecie. Odtąd data odkrycia Ameryki powinna wam się kojarzyć z tym właśnie obrazem. Stosowanie tej techniki zapamiętywania wymaga dłuższego przygotowania i ćwiczeń, ale jeśli swobodnie będziecie zamieniać liczby na słowa (a co za tym idzie – na obrazy), zapamiętacie każdą datę czy inny ciąg liczb: numer telefonu, PESEL, numer konta w banku.
5. Metoda pierwszych liter, czyli akronimy i akrostychy, przydaje się, gdy trzeba zapamiętać ciąg pojęć; od ich pierwszych liter tworzymy słowo (akronim) lub zdanie (akrostych). By nauczyć się kolejności przypadków w języku polskim, zapamiętajcie: Mały Domek Cały Biały Na Mojej Wyspie.
6. Wierszyki zawsze zapamiętuje się łatwiej. Znacie ten: Pamiętaj chemiku młody, wlewaj zawsze kwas do wody? To tylko jeden z wielu przykładów mnemotechniki. Znajdźcie w internecie teksty grupy T-Raperzy znad Wisły i przeczytajcie ten o Balladynie i dwa inne, których bohaterami są Mieszko I i Bolesław Krzywousty. Dla przykładu cytat dotyczący bitwy na Psim Polu:
Jedenaście, zero, dziewięć –
Niech się wstydzi ten, kto nie wie,
Bo Psie Pole to, więc Bolka
Najsłynniejsza wszak demolka.
(pełny tekst piosenki TUTAJ)
Możecie też sami tworzyć wierszyki, jeśli pomoże wam to w nauce.
Mnemotechnika dla matematyka
Kto i bada i liczy, 3,1415
Myśliciel to wielki 926
Mylić się zwykł jednakże 5358
Matematyk wszelki 97
Mnemotechnika a angielski – jak skutecznie uczyć się słówek
8. Metoda Dominika O’Briena opiera się na tworzeniu obrazów, które łączą brzmienie słowa obcego z jego znaczeniem w języku polskim; weźmy słowo shop (‘sklep’) i wyobraźmy je sobie jako szopę zamienioną na sklep; następnie umieśćmy (w wyobraźni) nasz sklep w określonej lokalizacji, na przykład w sąsiedztwie domu, a skojarzenie z tym, co dobrze znamy, sprawi, że lepiej to zapamiętamy.
9. Metoda słów kluczowych polega na znajdowaniu par słówek: angielskiego i polskiego o podobnym brzmieniu, a następnie tworzeniu obrazu, w którym wyobrażenia tych słów wchodzą w interakcje; dla angielskiego słowa cat (‘kot’), polskim odpowiednikiem będzie kat – wyobraźcie sobie kota ocierającego się o nogę kata. Możecie kojarzyć słowa angielskie z polskimi, które tylko w części brzmią podobnie, na przykład cow (‘krowa’) i kałuża – a co powiecie na krowę tarzającą się w ogromnej kałuży?
Na koniec: gdzie znaleźć przykłady i ćwiczenia z mnemotechniki
-
Przemysław Bąbel, Agnieszka Baran, Trening pamięci. Projektowanie, realizacja, techniki i ćwiczenia, Warszawa 2011.
-
Tony Buzan, Pamięć na zawołanie. Metody i techniki pamięciowe, Łódź 2015.
-
Natalia Minge, Krzysztof Minge, Jak uczyć się szybciej i skuteczniej, Warszawa 2017.