W tej lekcji:
wyrażenie wymierne – definicja, dziedzina
wyrażenie wymierne – skracanie, upraszczanie
wyrażenie wymierne – obliczanie wartości
- Dostęp do 9 przedmiotów
- Płatność co miesiąc
- Zrezygnuj kiedy chcesz!
Nie lubisz kupować kota w worku?
Sprawdź, jak wyglądają lekcje na Dla Ucznia
liczba rzeczywista
Dowolna liczba wymierna lub niewymierna.
Np.−2, −37, 0, 0,(45), √2, π, 3, 5, 737, 1500.
Zbiór liczb rzeczywistych oznaczamy literąR.
różnica kwadratów
Różnica kwadratów:(a − b)(a + b) = a2 − b2
kwadrat sumy
Kwadrat sumy:(a + b)2 = a2 + 2ab + b2
stopień wielomianu
Stopień wielomianu zmiennejx to najwyższa potęga zmiennej x we wzorze wielomianu. Na przykład stopień wielomianu w(x) = 3x4 + x3 − 5x2 + 1 jest równy 4, co zapisujemy jako st (w) = 4.
Wielomianem stopnia pierwszego jest funkcja liniowa, np.g(x) = 5x + 2, st (g) = 1.
Wielomianem stopnia zerowego jest funkcja stała różna od0, np. h(x) = 4, st (h) = 0.
trójmian kwadratowy
Trójmian kwadratowy to funkcja postaciy = ax2 + bx + c, gdzie a, b, c ∈ R i a ≠ 0. Na przykład y = 4x2 − 2x + 3.
różnica sześcianów
Różnica sześcianów:a3 − b3 = (a − b)(a2 + ab + b2)
pierwiastek wielomianu
Pierwiastek (miejsce zerowe) wielomianu to liczba, dla której wartość wielomianu jest równa0.
rozkład wielomianu
Rozkład wielomianu na czynniki to przedstawienie go w postaci iloczynu dwóch lub więcej wielomianów.
pierwiastki trójmianu kwadratowego
Pierwiastki trójmianu kwadratowegoax2 + bx + c to:
x1 = −b − √Δ2a, x2 = −b + √Δ2a, gdy Δ > 0,
x0 = −b2a, gdy Δ = 0,
gdzieΔ = b2 − 4ac.
Trójmian kwadratowy nie ma pierwiastków, gdyΔ < 0.
postać iloczynowa trójmianu kwadratowego
Trójmian kwadratowyw(x) = ax2 + bx + c, gdzie a ≠ 0, można zapisać w postaci iloczynowej (rozłożyć na czynniki), jeśli Δ ≥ 0, gdzie Δ = b2 − 4ac.
●Δ > 0, wtedy w(x) = a(x − x1)(x − x2), gdzie x1 = −b − √Δ2a, x2 = −b + √Δ2a
●Δ = 0, wtedy w(x) = a(x − x0)2, gdzie x0 = −b2a
wielomian
Wielomianem stopnian jednej zmiennej x nazywamy funkcję postaci:
w(x)=anxn+an−1xn−1+...+a1x+a0, gdzie an ≠ 0 i n ∈ N.
Dziedziną wielomianu jest zbiór liczb rzeczywistych.
Wielomianami są np.w(x) = x4 + 6x3 − 3x2 + x, v(x) = x2 + 3x − 1, u(x) = 5x + 2, f(x) = 4.